Snoezel- of Belevingstuin project van het Dr. Sarphatihuis te Amsterdam (The Snoezel Garden) (Dutch)

Beoordeel dit item
(1 Stem)

 

Project: Zintuiglijke (belevings) tuin in het Dr Sarphatihuis

Na een enorme verbouwing van het Dr Sarphatihuis kregen we de kans om de tuin rondom het huis opnieuw aan te leggen. Naar aanleiding van een plan van Laurie Kuipers werd er een werkgroep samengesteld die een ontwikkelingsplan voor de tuin uitwerkte.

Contactpersoon Dr Sarphatihuis:  Laurie Kuipers

Werkgroepleden:

  • Trees Nijsten
  • Sylvia Krug
  • Piet Mulders
  • Frans Roelofs
  • Laurie Kuipers

Foto\'s: Cisca Jonker .

Hoofdstukken:

  1. Zintuigelijke activering
  2. Ontstaan plan zintuigelijke tuin
  3. De tuingebruiker (pag 2)
  4. Samenwerking Rietveld Academie
  5. Samenwerking hoofd kunstcommissie Sanquin (pag 3)
  6. Samenwerking "Pretzolder"
  7. Samenwerking Dr.E.Boekmanschool
  8. Burenhulp van de Blankenberg Stichting
  9. Picknickmanden lenen (pag 4)
  10. Onderhoud
  11. Fondsenwerving
  12. Financieel overzicht

 

 

1. Zintuiglijke activering:

Voor een grote groep dementerende bewoners binnen de instelling is het reguliere activiteitenaanbod niet toegankelijk. Deze bewoners zijn door hun handicap en de ernst van hun aandoening niet of slechts beperkt in staat om contact te maken of te communiceren. Door gebruik te maken van zintuiglijke materialen en methodiek is het mogelijk om door te dringen in de belevingswereld van deze mensen, we stimuleren daardoor het contact met deze ingewikkelde doelgroep waardoor de invulling van een menswaardig bestaan weer betekenis krijgt. Het opent voor familie, relaties en medewerkers deuren die gesloten leken. Het geeft ons de mogelijkheid in contact te komen met de bewoner en gedrag positief te be?nvloeden.

De methodiek is erop gericht zintuigen aan te spreken door gebruik te maken van materialen (gezicht, tast, gehoor, smaak, reuk.)

Daar, waar woorden geen betekenis meer hebben, zal de non-verbale uiting een vorm van communicatie teweegbrengen die door de bewoner als prettig ervaren wordt en

door de begeleider als zeer intens en waardevol omschreven wordt. Ook voor de andere doelgroepen en medewerkers en bezoekers van het Dr. Sarphatihuis zal de tuin een beleving zijn, en een stimulans er steeds weer terug te komen.

2. Ontstaan plan zintuiglijke tuin

Na een enorme verbouwing van het Dr Sarphatihuis kregen we de kans om de tuin rondom het huis opnieuw aan te leggen. Naar aanleiding van een plan van Laurie Kuipers werd er een werkgroep samengesteld die een ontwikkelingsplan voor de tuin uitwerkte.

leder lid van de werkgroep had een specialiteit die we ten volle hebben kunnen benutten. De werkgroep heeft zich gebogen over verschillende beplanting- en inrichtingsvoorstellen. Uiteindelijk hebben we gekozen voor het tuinontwerp van Frans Roelofs (lid van de werkgroep ).

Aangevuld met een beplantingsvoorstel van Trees Nijsten en Piet Mulders (leden van de werkgroep) kon er tot realisatie van het plan overgegaan worden. Door toewijzing van UNA gelden waren wij in staat om een start te maken met de uitvoering van de zintuiglijke (belevings) tuin.

Voor meer foto's en close-ups van bewoners: klik hier

{mospagebreak}

 

 

3. De tuingebruiker

De tuin is voor een breed publiek toegankelijk, maar in de eerste plaats voor bewoners en familie verbonden aan het Dr Sarphatihuis. Bewoners waar een "gewone"communicatie door de handicap bemoeilijkt wordt, kunnen door de zintuigprikkelende elementen op een andere manier in contact komen met zijn familie of begeleider. Het zal een stukje toevoegen aan het welbevinden van deze bewoner .

Ook voor mensen die wel in staat zijn om te communiceren zal de tuin genoeg bieden om in gesprek te komen of heerlijk te genieten. Het verruimt de mmogelijkheid tot het ondernemen van een activiteit. De tuin biedt de mogelijkheid voor bewoners en vrijwilligers om de tuin te onderhouden.

Een intern kleinschalig project met bewoners is reeds gestart en het verdere onderhoud wordt gedaan door enkele enthousiaste vrijwilligers waarvan er een in de tuincommissie zitting heeft. De tuin wordt opengesteld voor buitenstaanders die de kunst willen bekijken d.m. v. een kunstroute.

Vooral buurtbewoners en buurtinstellingen zullen hier gebruik van maken, zij zullen op de hoogte gesteld worden d.m.v. een schrijven in de buurtkrant en contacten met ouderennetwerk en overlegstructuren met andere instellingen. Samenwerking met de Boekmanschool en de pretzolder zorgen dat ook kinderen uit de buurt gebruik kunnen maken van de tuin binnen de projecten die opgestart gaan worden. Voordat we dit verwezenlijken zal er een uitbreiding noodzakelijk zijn van de objecten in de tuin en zullen enkele logistieke zaken besproken moeten zijn. De tuincommissie houdt zich hier mee bezig.

4. Samenwerking Rietveld academie

Voor het ontwerpen van zintuiglijke kunstobjecten willen we een beroep doen op de Rietveld academie. Marian Teunisse (docent en kunstenares) en Bas van Leeuwen ondersteunen dit project. Leerlingen werken met een opdracht die gericht is op het uiteindelijke doel, n.l. het maken van een kunstobject dat meerdere zintuigen prikkelt, en daarnaast veilig genoeg is om in gebruik te nemen. Leerlingen zullen daarom eerst een ontwerp maken wat beoordeeld wordt door de docenten en daarna door de werkgroep van het Dr. Sarphatihuis.

Eventueel wordt het ontwerp tijdens een presentatie aan een breder publiek getoond. Het budget bepaalt hoeveel en welk project daadwerkelijk uitgewerkt wordt

Om het budget uit te breiden zullen we fondsen werven. Het streven is voor juni 2004 een plan klaar te hebben waardoor we inzicht hebben op hoe de samenwerking tot een succes gemaakt kan worden.

Daarnaast zal het project een jarenplan worden waarmee we zullen uitgroeien tot een samenwerking die voor meerder instellingen in Amsterdam van betekenis kan zijn.

Te denken valt aan een uitleensysteem waardoor meerdere instellingen in contact komen met het toepassen van de methodiek zintuiglijke activering en het inzetten van kunst om communicatie te bevorderen. Dit zal als er genoeg materiaal verzameld is in een projectplan uitgewerkt worden.

Voor meer foto's en close-ups van bewoners: klik hier

{mospagebreak}

 

 

5. Samenwerking hoofd kunstcommissie Sanquin

Een contact met Bouke Bottelier van Sanquin heeft geleid tot een contact met de beeldend kunstenares Carla Rump die een aantal beelden in onze tuin tentoonstelt. Bouke heeft aangeboden om zijn ervaring en de vele contacten die hij met kunstenaars heeft aan ons door te spelen voor zover het in zijn macht ligt ons tot hulp te zijn. Wij zijn hem daarvoor zeer erkentelijk en maken met veel genoegen gebruik van dit aanbod. Door kunst in het project op te nemen verruimen we de doelgroep die zich zal vermaken in deze tuin. Er zal een beschreven kunstroute komen die de bezoeker informatie verschaft over achtergronden van de kunstenaar en zijn kunst.

6. Samenwerking "Pretzolder"

Op Initiatief van Sylvia Krug (activiteitenbegeleider) is er een samenwerkingsproject gestart met een groep peuters van het naburige kinderdagverblijf "de Pretzolder".

De tuin zal hierin vooral in de zomer een belangrijke plek gaan innemen. Doelstelling van dit project is ouderen te stimuleren om in contact te komen met kinderen om zodoende uit hun isolement te komen en te genieten van het samenzijn.

De kinderen hopen we in contact te brengen met ouderen mensen zodat ze zich spelenderwijs een beeld kunnen gaan vormen van de oudere mens (en zijn gebreken).

7. Samenwerking Dr .E. Boekmanschool

Met het hoofd van de Dr. E. Boekmanschool is een afspraak gemaakt om het komende schooljaar enkele activiteiten samen te gaan opzetten.

We denken aan een stekjesruilbeurs voor de buurt, een reminiscentiegroep bestaande uit leerlingen en bewoners van het Dr. Sarphatihuis die enkele keren bij elkaar komen om ervaringen over schooltijd uit te wisselen. Voor de bewoners van het Dr . Sarphatihuis zal het een heerlijke ervaring zijn om de kinderen iets te vertellen over hun verleden waardoor ze in staat zullen zijn een balans van het teven op te maken. Voor de kinderen zal het een plezierige manier zijn om zich een beeld te vormen van de oudere mens in het verpleeghuis en de woonvorm zoals die bestaat. Een gezamenlijke expositie rondom een bepaald thema kan een feestelijke gebeurtenis worden voor de buurt. In mei 2004 zal er een plan gemaakt worden waarin de samenwerking projectmatig omschreven zal worden.

8. Burenhulp van de blankenberg stichting

We zullen de burenhulp van de blankenberg stichting op de hoogte stellen van de belevingstuin zodat vrijwilligers met bewoners uit de buurt een nieuw doel hebben om een gezellige wandeling te ondernemen.

Voor meer foto's en close-ups van bewoners: klik hier

{mospagebreak}

9. Picknickmand lenen

In het restaurant van het dr. Sarphatihuis kan men een picknickmand met basisinhoud lenen. De inhoud kan zelf aangevuld worden met artikelen die in het restaurant te koop zijn. Bezoekers van de tuin kunnen hierdoor een activiteit ondernemen met hun relatie.

 

 

10. Onderhoud

Het onderhoud van de tuin zal een vaste plaats krijgen op het bestedingsbudget. Ook zullen er vrijwilligers en activiteiten projecten opgestart worden waarbij bewoners betrokken worden bij het onderhoud van de tuin. Materiaal van objecten en kunst zullen voor aankoop of plaatsing getoetst worden op degelijkheid, veiligheid en gericht op buitengebruik. Objecten die ontstaan door samenwerking met de Rietveld academie zullen eerst gepresenteerd worden, waardoor een keuze gemaakt kan worden die past bij het doel van de tuin. Deze objecten zullen eigendom worden van het Dr . Sarphatihuis en bekostigd worden uit fondsenwerving. Leerlingen kunnen de gemaakte objecten altijd gebruiken voor presentatie elders. Objecten zullen verzekerd worden voor de geschatte waarde door het Dr. Sarphatihuis zolang zij zich daar bevinden. Onderzocht wordt of er een samenwerking opgestart kan worden met een opleiding in de groenvoorziening van de ROC voor onderhoud van de beplanting.

Het onderboud zalondersteund worden door vrijwilligers, activiteitenbegeleiders en bewoners maar het hoofd technische dienst houdt de verantwoordelijkheid van het onderhoud en beheerd het onderhoudsbudget.

11. Fondsenwerving

Aangezien dit een groot project is waar veel geld mee gemoeid zal zijn zal het project over vele jaren uitgestreken worden. Het is onmogelijk om de plannen te verwezenlijken met gebruik van onderhoudsbudget van de instelling. Het project is een uniekgebeuren binnen Amsterdamse begrippen en waarschijnlijk ook daarbuiten. Het is daarom zeker de bedoeling naar buiten te treden met dit project door middel van een openingwaar de media uitgenodigd wordt ( 16 juni 2004). Een schrijven in vakbladen zal collega\'s op de hoogte stellen van dit project. Nieuwe objecten kunnen steeds op feestelijke wijze toegevoegd worden aan de tuin. Een geregeld schrijven in vakbladen zal het project levend houden.

We hopen met dit project veel mensen te stimuleren om samen gebruik te maken van een prachtige tuin in het hartje van Amsterdam, waar van alles te beleven valt. We zullen maandelijks een activiteit organiseren die gebonden is aan het seizoen. De activiteitenbegeleiding zal samen met vrijwilligers een belangrijke rol vervullen in het aanbieden en ondersteunen van deze activiteiten.

12. Tijdsplanning Snoezel- of Belevingstuin

 

1. Ontwikkelen en uitwerken plan

  • Indienen idee zintuiglijke belevingstuin voor UNA
  • Toewijzing UNA gelden
  • Samenstelling en eerste vergadering tuincommissie
  • Indienen conceptplan tuinvoorstel aan regiegroep UNA

2001/2002

   

2. Start uitvoering plan

  • Start voorbereiding bouwterrein en bestrating
  • Aanleg basistuin
  • Beplanten tuin
  • Inzet beelden Carla Rump
  • Inzet beelden en objecten Sant Quint

2002/2003/2004

   

3. Samenwerkingsprojecten

  • Pretzolder (Peuter-Ouderenproject)
  • Boekmanschool (activiteitenplan leerlingen en ouderen)
  • Rietveld Academie (ontwerpen door leerlingen van objecten)
  • Contact burenhulp

2003/2004

   

4. Tuinactiviteiten

  • Deelname Hortus grachtentuin weekeind
  • Inzet picknick manden
  • Inzet vismogelijkheden
  • Uitwerken kunstroute
  • Duofiets mogelijkheid
  • Bewoner tuinclub
  • Stekjesruilbeurs voor de buurt
  • Tentoonstelling vlindertekeningen door kinderen van de Boekmanschool

2004/2005

   

5. Aanvraag Fondsen

  • Verschillende fondsen zullen benaderd worden

2004/2005

 

13. Financieel overzicht tuinproject Sarphatihuis

 

UNA voor aanleg tuin en bestrating alle buitenplaatsen

€ 40.840,00

UNA Terrameubilair

€   4.538,00

Budget tuinonderhoud

€   6.000,00

Verzekering beelden

 €     668,00

Promotiefilm en Inzet vrijwilligers

€      100,00

Opening & Receptie

€   5.100,00

Onvoorzien

€      500,00

Totaal:

€ 57.746,00

   

 

 


 

Om naar de website te gaan van het Sarphatihuis: klik op de foto onder!

 

 

 

Voor meer foto\'s en close-ups van bewoners: klik hier

Lees 21446 keer